The Gambia
de Republiek van de Gambia
Dankzij de persoonlijke contacten van Onno hebben we hier een aantal mooie projecten kunnen verwezenlijken.
Project Fysiotherapie
In 2004 hebben we de vraag gekregen van de RC Fajara om in het Royal Victoria Teaching Hospital RVTH in de hoofdstad Banjul, te helpen bij het verbeteren van de situatie voor behandeling van patiënten. Roelof Kleve heeft een complete praktijk geregeld die in 2005 is verscheept naar The Gambia samen met de RC Heerenveen. Totale kosten voor RC Emmen € 1.000 betaald door communityservice. In 2006 heb ik het geheel operationeel gezien.
drinkwater voor ziekenhuis Brikama
D1590 – Begin februari werd bij het ziekenhuis van Brikama (80.000 inwoners) in Gambia de watervoorziening officieel in gebruik genomen, |
‘Emmen’ heeft al enkele jaren contacten met de Rotary Clubs Banjul en Fajara in Gambia. Bij een bezoek van één van de leden uit Emmen in 2006 kreeg die een projectvoorstel mee. Bij het ziekenhuis blijken namelijk wel de waterleidingen aangelegd en is een watertoren gebouwd, maar om een veelheid van redenen werd er geen water aangevoerd. Dit kon tot nu toe worden opgelost door het maken van een zogenaamde ‘borehole’, om met een door zonne-energie aangedreven pomp dagelijks tot 10m3 op te laten pompen vanaf een diepte van dertig meter.
Door de goede contacten met en een bijdrage van Aqua for All was het mogelijk dit project uit te laten voeren onder begeleiding van één van de leden van de Rotary Club Banjul mrs. Josée Soppe. In aanwezigheid van de Governor of van Western District mr. Abdou Badjie, werd de installatie op feestelijke wijze met Gambiaanse muziek en dans in gebruik genomen. Er waren veel woorden van dank aan A4A en Rotary.
Rotarian Onno te Nuyl benadrukte dat dit een door Gambianen aangeleverd project is, dat door locale inspanningen is gerealiseerd. Een goed onderbouwd projectvoorstel was de basis voor realisatie. Belangrijker is dat de vrouwen die met hun kinderen voor consult naar het ziekenhuis komen ook een wasje kunnen doen en de baby’s met schoon water kunnen wassen. Daarnaast is stromend schoon water van belang voor de verzorging en behandeling van patiënten.(HD)
project REHAB in Fajara
Rotary Club Emmen ondersteunt de afdeling voor het maken van protheses van Royal Victoria Teaching Hospital in Banjul in The Gambia met onderdelen.
Door het ziekenhuis in Emmen zijn protheses en onderdelen beschikbaar gesteld. Deze zijn verpakt in dozen, bij elkaar meer dan 1 m3 en gezonden naar The Gambia. De container is geladen op 1 oktober en op 9 oktober verscheept. De verwachting is dat de onderdelen op 30 oktober 2007 aankomen in The Gambia. De begeleiding wordt uitgevoerd door mevrouw Anna Bouman van de Stichting Tankatanka. Zij vliegt 19 oktober naar Banjul en is ter plaatse bij aankomst van de onderdelen. Daarna gaan de dozen naar de afdeling Rehab en kunnen hopelijk vele Gambianen geholpen worden met protheses en weer deelnemen aan het normale leven. Tevens zijn onderdelen gezonden voor de afdeling fysiotherapie van het zelfde ziekenhuis.
microkrediet Bafrow
Door de RC Fajara ben ik uitgenodigd een bezoek te brengen aan het project dat bekend is onder de naam BAFROW in de buurt van Brikama. Het is een onderdeel van een Gambiaanse organisatie die zich inzet om vrouwen te helpen bij het opbouwen van een bestaan zonder afhankelijk te zijn of blijven van hun echtgenoot door het opzetten en runnen van eigen bedrijfjes. Het geheel wordt gerund door Gambiaanse vrouwen en zonder bemoeienis van blanken.
In Bafrow is een dokterspost (doctor Hassan is de enige blanke man, geboren in Irak, opgeleid in Duitsland, gewerkt in The Gambia en Engeland en nu met pensioen, de voorgaande Gambiaanse manlijke dokter paste niet bij deze opzet). Er is een apotheek en een ziekenzaal. Groepen van circa vijf vrouwen produceren babyvoeding die verkocht wordt aan de lokale ziekenhuizen, produceren zeep, bakken brood, maken pindakaas voor de lokale hotels. Er is een opleidingscentrum om te leren lezen en schrijven, eerst in de lokale taal en pas later voor sommige vrouwen in het Engels. De vrouwen hebben een eigen bank met administratie van inkomsten en uitgaven. De vrouwen wonen in eigen huizen in de omgeving van Brikama. Hier zagen Thea en ik de lokale economie ontstaan en groeien.
Door de directeur, mevrouw Fatou Weggeh, is een plan ingediend voor een viertal projecten dat door RC Emmen is gehonoreerd. Kosten voor de RC Emmen: € 1.000 als micro credit.
De Rotary Club Emmen heeft voor de projecten van de organisatie BAFROW in The Gambia een arrangement getroffen voor het verlenen van micro credit. Voorzichtig gestart met een bedrag van € 1.000 dat door particulier initiatief van enkele leden kon worden aangevuld met € 750 is het project gestart. Op basis van de rapportage die uitermate succesvolle resultaten aangeeft is besloten door de Rotary Club Emmen nog een extra credit van € 4.000 te verstrekken dat inmiddels is overgemaakt op de rekening van Bafrow Rotary Emmen in The Gambia.
waterfabriek op zonlicht
Martijn Nitzsche bedacht een nieuwe manier om in ontwikkelingslanden zout en vervuild water te destilleren. In het dorpje Mandinari in Gambia is de bevolking erg tevreden over zijn waterpiramide.
Met een geamuseerde glimlach herinnert zakenman en uitvinder Martijn Nitzsche zich hoe zelfs goede vrienden hem nog niet zo lang geleden voor gek versleten. "Bijna iedereen met wie ik over de waterpiramide sprak, riep meteen: niet doen! Je zag ze denken: deze vent is de weg kwijt." Hij lacht, zonder triomfalisme. "Ik vond dat niet erg. Ze zien het gewoon nog niet, dacht ik. En inderdaad, inmiddels beginnen ze bij te draaien."
De innovatieprijs van 190 duizend dollar die de mijnbouwkundig ingenieur afgelopen mei van de Wereldbank ontving, was zelfs voor verstokte sceptici een aanwijzing dat de waterpiramide geen gril was. Nitzsche: "The proof of the pudding is in the eating. Ik had die prijs nooit gekregen als het project in Gambia was mislukt."
In de jaren negentig had Nitzsche bewezen dat hij een slimme oplossing voor een taai probleem kon uitbouwen tot een florerend bedrijf. Voor het efficiënt matchen van vacatures en werkzoekenden, maakte Nitzsche gebruik van concepten uit de kunstmatige intelligentie, en dat sloeg aan. Toen die methode eenmaal was ontwikkeld, begon Nitzsche zich te vervelen, ondanks of misschien juist wel vanwege het succes. "Ik was toe aan iets nieuws. Ik heb een paar jaar geleden nog een nieuw type vouwfiets ontwikkeld", vertelt hij bijna verontschuldigend.
In 2002 stuitte hij op een probleem waar hij zijn tanden in kon zetten. "In gebieden als Oost-Afrika en India is veel water, maar het is zout of vervuild. De methodes om dat water te zuiveren zijn ingewikkeld, kostbaar, of vreten energie." Nitzsches verbeeldingskracht raakte geprikkeld. "Bij mij begint het altijd met de gedachte: wat stom, dit moet beter kunnen."
Innovatie is geen lineair proces, weet Nitzsche. "Toeval speelt een grote rol. En je weet van tevoren niet waar je zult uitkomen." Dat maakte mensen nerveus. Maar Nitzsche bleef onverstoorbaar zoeken naar het ei van Columbus. "Het geld dat ik met mijn vorige bedrijf verdiend had, gebruikte ik om een nieuw bedrijf op te zetten: Aqua-Aero Watersystems. Ik verkeerde in een luxepositie: ik hoefde geen hypotheek meer af te betalen."
Tierelier
Nog voor de waterpiramide was er de waterbox. Een vinding van Nitzsche die de koude zeestromen rond tropische eilanden benutte om water uit de hete, vochtige lucht te onttrekken. "In Cura<\#141>ao bouwde ik met vrienden en ingehuurde medewerkers dat apparaat, en het werkte als een tierelier. Maar de vereiste investeringen waren hoog en bovendien dreigde ik in conflict te komen met de belangen van de lokale energiemaatschappijen. Daar wilde ik niet in verstrikt raken."
De waterpiramide ging een stap verder. "Ik dacht: als ik een grote tent bouw waarin dankzij het gebruikte materiaal de temperatuur hoog oploopt zodra de zon er op schijnt, kan ik zout water in grote bakken laten verdampen. Het zout en het vuil blijven achter in de bakken, het verdampte water kun je na afkoeling van de tent als druppels via de binnenkant opvangen." Zo'n waterpiramide, besefte Nitzsche, is veel goedkoper en doeltreffender dan een waterbox, en je kunt 'm op vele locaties neerzetten. Bovendien biedt de tent aan de buitenkant honderden vierkante meters om in het regenseizoen water op te vangen.
Natuurlijk kent de waterpiramide beperkingen. "Zet 'm niet neer in een gebied waar regelmatig orkanen woeden, dan verandert dat ding op een kwade dag in een zeppelin. Gratis grond is een vereiste. En het allerbelangrijkste: de plaatselijke bevolking moet enthousiast zijn, en bereid zijn te betalen voor het drinkwater."
Na ruggespraak met enkele non-gouvernementele organisaties viel de keuze voor een proefproject vorig jaar in Mandinari, een dorp met vijfduizend inwoners in Gambia. Voor de komst van de waterpiramide moesten de vrouwen twee keer per dag water scheppen uit vaak brakke putten van twintig meter diep. Nitzsche: "Een vrouw moest 's ochtends en 's avonds kilometers lopen. Op haar hoofd droeg ze een teil die zo'n 25 kubieke liter water bevatte. Het water maakte mensen ziek: ze gingen gewoon dood."
Het project in Mandinari loopt nu meer dan een jaar. Nitzsche: "In het begin zagen ze me als een witte magiër. We stonden met zijn allen voor die tent van zeshonderd kubieke meter en iedereen vroeg zich verbijsterd af hoe ik dat enorme gevaarte naar Afrika had weten te krijgen. Ze wisten nog niet dat de waterpiramide ter plekke kan worden opgepompt."
Tegenwoordig kijken de mensen in het dorp anders tegen Nitzsche aan. "Ze zeggen: he's a Gambian now", zegt Nitzsche, die de Gambianen heeft leren respecteren als ware overlevingskunstenaars. "Het vertrouwen is gewonnen. Ze weten dat ik ze niet laat vallen, maar beseffen ook dat ik geen naïeve filantroop ben die ze kunnen bedonderen. Want dan is het einde oefening. En ze zijn erg trots: we hebben het beste water van West-Afrika." Nitzsche heeft een aantal van hun meest wervende uitspraken op de site gezet. 'I truly admire this as the best water of the world!'
Nitzsche begreep al snel dat bij dit project organisatie belangrijker was dan techniek. "Er is altijd het risico dat mensen denken: het zal wel. Talloze ontwikkelingsprojecten zijn zo gestrand. Je introduceert techniek die onbekend is, en zodra je weg bent draaien de mensen de schroeven uit de nieuwe waterpomp om in hun vrachtwagen te zetten." Nitzsche betrok de dorpsbevolking meteen bij het project. "Je moet de mensen verantwoordelijkheid durven geven. Er dient wel voldoende technische ondersteuning te zijn. Je mag van de mensen in het dorp niet verwachten dat ze weten hoe de ventilator in de waterpiramide werkt. Je moet ze opleiden. En mensen moeten niet bang zijn om een fout te maken."
De waterpiramide fungeert als een proeffabriek, waar water van verschillende kwaliteit wordt geproduceerd. "Een deel wordt verkocht in jerrycans, een deel in zakjes, een deel wordt verwerkt in ijsjes of gekoelde vruchtensappen. Je moet lokale ondernemers vinden die het water willen vermarkten. Dat is de sleutel tot het succes. Maar het was lastig, want geld verdienen interesseert de mensen in Gambia niet zo. Als je een mooi verhaal begint af te steken over doelgroepen en marketingstrategieën kijken ze je aan met een meewarige blik."
Nitzsche maakte harde afspraken met de bevolking over de prijs die ze voor het gedestilleerde water moesten betalen. "Niets is gratis. Als iemand vroeg: waarom niet, wees ik op de mensen die met de waterpiramide werkten: die moesten betaald worden, want niemand wil werken voor niks."
De fabriek draait nu zonder verlies. "Dat is al een enorme stap." Nitzsche onttrekt zelf geen geld aan de fabriek: als het nodig is, steekt hij er extra geld in. "En je moet de mensen een lokaal, maar fatsoenlijk loon betalen. Het heeft geen zin om ze uit te buiten, want dat krijg je met een boemerang terug."
Door het succesvolle project in Gambia dromen sommige non-gouvernementele organisaties er nu van om straks in één klap honderd dorpen van zo'n waterfabriek te voorzien. Nitzsche is behoedzaam. "We willen het langzaam laten groeien, dat is de beste manier." En als een regering zijn bedrijf de opdracht geeft voor een groot project waarbij de lokale bevolking niets voor het drinkwater hoeft te betalen? "Dat zou ik niet doen. Als de lokale bevolking er geen economisch belang bij heeft om een waterpiramide te onderhouden, gaat het mis."
Aqua-Aero WaterSystems gaat volgend jaar in India wel een dubbel zo grote waterpiramide bouwen als in Mandinari, goed voor een miljoen liter schoon drinkwater per jaar. Nitzsche: "We gaan ook projecten in Ghana, Indonesië en Bangladesh opzetten."
FLOFLO-boortoren
Stichting "Holland Water Goes Africa" (voorzitter: Floris de Vos) was opgericht in september 2008, met als doel Afrika te ondersteunen bij het oplossen van hun waterprobleem m.b.v. de FLOFLO-doe-het-zelf-boortoren. In 2014 schonken wij vanuit de opbrengst van het Meerdijk Open een FLOFLO-boortoren aan The Gambia. Zie hier een brief hoe het er nu mee gaat…
Hallo Bas & Beste Rotarians,
Wegens turbodrukte en wederom een spoedreis naar Guinee en Burkina Faso deze delay. De volgende foto’s komen uit Gambia, ± 5 weken geleden gekregen via-via en een facebookpagina van de FLOFLO-tassenfabrikant. Ja, ja, de lokale jongens / mannen zijn best inventief, de tassenfabrikant heeft een klein logootje + contactdetails op alle tassen staan. De boys hebben 2 fotootjes genomen en via-via de foto’s dus verstuurd naar onze tassenproducent. Deze heeft ze geprint en naar ons verstuurd per post. Verder doorsturen per e-mail ging om een of andere technische reden niet, we zijn geen IT-nerds of experts op social mediagebied. Vervolgens hebben wij ze weer gescand en nu naar jullie verstuurd per e-mail. “Kleine” omweg, maar we komen er wel. (De boys / studenten krijgen van Flores Marzo Gascon binnenkort ons emailadres !)(efficientie) ☺
Wat we hebben begrepen is dat ze zijn begonnen met lesgeven over de FLOFLO, het boorproces, basis geologie, pomp installatie + materialen kennis, etc, etc. (FLOFLO Manual) Ze doen dit vanuit Marzo Gascon hun farm, training and teaching facility in een van de dorpen. (dacht Brikama BA) Mannen zijn enthousiast en zijn gelijk begonnen met het slaan van test / teaching holes. (zie de foto’s)
Ze boren zo diep als ze kunnen, zonder materialen nodig te hebben.(Pvc / pomp ) Zodra de familie Marzo Gascon (deze zomer) er dan weer is boren ze gelijk verder en maken ze dan deze waterputten af. Ze verliezen op deze wijze weinig tijd en leren alvast de basis kennis: boren met een FLOFLO. Zo te zien en te horen zijn de boy’s er klaar voor en hebben ze de juiste voorbereidingen getroffen.
Floris en de familie gaan deze zomer weer naar The Gambia, ze gaan op 3 plaatsen tegelijk boren en verwachten de eerste 6 waterputten tijdens hun verblijf aldaar af te hebben. (projectkosten ± €15.000, gesponsord door Barcalona water company). De 6 pompen hebben de familie Gascon ook reeds geregeld en staan klaar bij vrienden van ze. Rest van het materiaal is nu voorradig en available bij de VIMTO fabriek. Sneller konden ze niet gaan, ze waren ook nog bezig met de afbouw van een schooltje, dit project hebben ze inmiddels met succes afgerond en alle focus gaat nu naar de FLOFLO en de waterputten.
Zodra ik weer in Nederland ben neem ik even contact op met Flores Marzo Gascon en vraag haar wanneer zij precies in Gambia gaan beginnen (dacht de maanden Juli en Augustus). Mocht er toevallig tegen die tijd een Rotarian die kant op gaan, zouden ze elkaar kunnen ontmoeten en een putje kunnen gaan bezoeken of boren.?!
Zelf schrijf ik deze tekst op de luchthaven van Casablanca, ben onderweg naar Burkina Faso. Ik zit tegenover een afrikaan in pak die de koffiemelkkuipjes aan het leeglikken is… Welcome to Africa !!
Groetjes en we houden contact.
Floris.