Lezing Degrowth als morele opgave
Lezing 6 juni 2023 door Egbert Dommerholt
Economische groei of ontgroei
Egbert is Professor (lector) Biobased Business Valorization aan de Hanze Universiteit Groningen
Inmiddels 35 jaar in het onderwijs. Egbert is bij het ontgroei thema terecht gekomen door zijn vrouw, zij vroeg hem: “Waarom moeten wij blijven groeien ?”
Kenneth E. Boulding, een bekende controversiële Engelse econoom, zei:
“Anyone believes in indefinete growth in anything physical, on a physically finite planet, is either mad or an economist.’
In de huidige tijden kunnen wij niet verder groeien door de beperkte grondstoffen die wij hebben:
- Grondstoffencrisis
- Klimaatcrisis
- Energiecrisis
- Stikstofcrisis
- Welvaartziekten.
De Aarde is ernstig ziek:
- Vanaf 1990 stoten wij meer uit CO2 dan ooit daarvoor is gemeten. Global warming.
- Eind 21 ste eeuw zullen er meer dan 8 miljoen sterfgevallen zijn in een jaar. Dat is ongekend groot. Oorzaak droogte, overstromingen en orkanen.
- Een beperkte voorraad van grondstoffen: Aardolie nog circa 50-55 jaar olie in de grond, Koper circa 40 jaar, Ijzer 70 jaar
- Op dit moment gebruiken wij 50 giga ton aan grondstoffen, dat is uiteraard ver over onze duurzaamheid taks heen. Op dit moment maken de rijke landen alles op en dan nog de rest van de wereld.
Om de patiënt Aarde te behandelen zijn er momenteel 2 stromingen:
- Green growth: Duurzame groei, Technologie moet de problemen oplossen
- De-growth: Reductie van energie- en grondstofgebruik, Economie in balans brengen met de natuurlijke omgeving.
De grootste verantwoordelijkheid ligt bij de welvarende landen:
- 10% van de meest welvarende landen veroorzaakt 90% van de CO2-uitstoot en verbruiken ook de meeste grondstoffen.
We hebben een morele verplichting tot ontgroei.
Het ontgroeien van de economie heeft effect op het bedrijfsleven, de keuzes die wij moeten maken en de maatschappelijke verantwoordelijkheid.
De doelen van de samenleving en het bedrijfsleven moeten gaan samenvallen:
- Consumenten moeten minder consumeren
- Marketing moet informeren in plaats van manipuleren
- Producten moeten langer meegaan.
Degrowth als morele opgave.
