Lezing 24 oktober 2023 door Hermen Luchtenbelt
Klimaatverandering met behulp van (wiskundige) modellen
Hermen Luchtenbelt is werkzaam bij het Planbureau voor de Leefomgeving, hij lichtte een aantal scenario’s m.b.t. klimaatverandering toe aan de hand van Integrated Assessment Models. Geen gemakkelijke materie, maar met jeugdige energie, wist Hermen dit op duidelijke wijze te doen.
Hoe gaat onze leefomgeving veranderen in de toekomst en hoe kunnen we al deze onderwerpen meenemen?
Het is een complexe wisselwerking tussen klimaat, energie, biodiversiteit, economie, landbouw en landgebruik. Ga je voor de 1,5 °C of voor economische groei? Hoe richten we de energievoorziening in (nucleair, wind, fossiel)? Afhankelijk van de actie, is er een gevolg.
Een model is een simpele weergave van de werkelijkheid. Herman werkt met Integrated Assessment Models (IAM) om de komende werkelijkheid te ‘voorspellen’. Het gaat hier om een combinatie van diverse modellen, zoals een economisch model, een model voor het voedselsysteem, een model voor biodiversiteit die aan elkaar gekoppeld worden.
Er worden met hulp van de modellen verschillende scenario’s gemaakt hoe de wereld eruitziet binnen nu en 100 jaar. Er kan bijvoorbeeld uitgegaan worden van een scenario van veel emancipatie,
veel onderwijs, veel internationale samenwerking, waardoor de bevolking wat minder hard groeit, of juist van een scenario waarin de wereld meer op eigen belang is gericht met hoge broeikasemissies en veel regionale conflicten.
Toegespitst op Nederland laat het model zien dat binnen de verschillende scenario’s de temperatuur met 0,9 °C tot 4,4 °C. omhoog gaat. De zeespiegel stijgt tussen de 44 cm en de 82cm tot aan het jaar 2100. De Antarctische ijskappen zullen blijven smelten. Sommige scenario’s weergegeven in de modellen zijn eigenlijk al niet meer haalbaar. Voor de Nederlandse kustgebieden niet het beste nieuws. Misschien toch maar richting het Oosten verhuizen. Er is ook reden voor optimisme, zeggen de modellen. Er blijkt een sterke daling van de kosten voor hernieuwbare energie, zoals zonne-energie, PV (Photovoltaics) en CSP (Concentrating Solar Power).