15 mei 2024: Club wordt bijgepraat over protonentherapie

15 mei 2024: Club wordt bijgepraat over protonentherapie

Voorzitter Cees Guijt introduceerde de twee gasten van de avond: Irene van Haaren van Holland PTC en Miriam Beltman van de Holland PTC Foundation. PTC staat staat voor Protonen Therapie Centrum. Dat is gevestigd op de campus van de TU Delft en de onderneming heeft drie aandeelhouders: het LUMC, het Erasmus MC en de TU Delft. En ze hebben daar vergunning om 600 kankerpatiënten per jaar te bestralen met protonen.

Directeur Irene van Haaren legde uit hoe dat werkt.

Bestralingen in de ziekenhuizen vinden plaats met fotonen en dat werkt in de meeste gevallen net zo goed, maar met protonen kan dat veel nauwkeuriger, zodat, zo gaf ze als voorbeeld, bij het bestralen van borstkanker, het hart veel minder geraakt wordt. Met protonen kun je dus heel gericht bestralen, wat voor een aantal kankerbestrijdingen voordeel oplevert. Bijvoorbeeld bij hersentumoren en op andere plekken waar het mogelijk nauw luistert, zoals bij tumoren in ogen, wervelkolom, longen, slokdarm, borst of in het hoofdhalsgebied.

Die therapie vindt nu al een paar jaar plaats en uiteraard werd vanuit de zaal (waarin zich minstens drie medische onderzoekers bevonden!) gevraagd of inmiddels al duidelijk is of de resultaten per saldo nou beter zijn dan bij de reguliere fotonenbestraling. Irene benadrukte dat het aantonen van de meerwaarde van protonentherapie over een langere termijn gaat. Schade door bestraling kan na enkele jaren ontstaan, dus het aantonen van minder schade door protonentherapie kost ook een aantal jaren.

Dat je met protonentherapie heel gericht kunt bestralen is dus evident een enorme vooruitgang. Het is wel een dure vooruitgang, want je trekt niet even een blik protonen open. Een proton wordt gemaakt uit waterstof. Het is namelijk de kern van het waterstofatoom. Irene liet foto’s zien van het cyclotron dat zo’n proton met een hele grote supergeleidende magneet versnelt tot de halve lichtsnelheid! De apparatuur die daarvoor benodigd is, neemt heel veel ruimte in, dan praat je over kamers vol. De zaal wilde dus graag weten wie die apparatuur levert. Dat is het Amerikaanse Varian dat sinds 2021 samengegaan is met Siemens Healthengineers. Bij een dergelijk complex apparaat is het gewoon normaal dat er als onderdeel van het “servicecontract” altijd wel een paar monteurs aanwezig zijn om te zorgen dat alles dag en nacht blijft draaien.

Zo’n protonen behandeling is anders dan de schrijver dacht niet zomaar gepiept. Daar zijn 5 tot 6 weken, dagelijkse sessies mee gemoeid. Omdat het geen ziekenhuis is, en de dichtstbijzijnde centra in Groningen en Maastricht zijn, moeten sommige patiënten dus heel veel reizen.

Tot zover de onderneming Holland PTC. Er is inmiddels ook de Holland PTC Foundation waar ons clublid Ron Krom voorzitter van is. Samen met Miriam Beltman en Irene vormen ze gedrieën het bestuur van de Foundation. Het doel van de Foundation is om geld in te zamelen voor verbeteringen van kankerbestrijding met Protonentherapie. Zowel m.b.t. de zorgervaring van patiënten alsook door onderzoek over de protonenbestraling. De Foundation gaat geld inzamelen, want daar is natuurlijk verschrikkelijk veel van nodig.

Na afloop reikte Voorzitter Cees de traditionele vuurtoren uit, met nog gewoon fotonen licht, zag uw schrijver.

Het was weer een mooie en bovenal ook zeer leerzame avond. Voor meer informatie ga naar : https://www.hollandptc.nl/