Clinical Officers in Malawi (Afrika)

On the job training voor Clinical Officers in chirurgische en gynecologische vaardigheden in Malawi

Huidige situatie

In Malawi (drie maal zo groot als Nederland, ongeveer 12 à 15 miljoen inwoners) bestaat een groot tekort aan artsen en specialisten (één arts op 62.000 inwoners; in Nederland is dat 1 op 77). Deze situatie zal door meerdere oorzaken nog vele jaren blijven bestaan.

De meeste ziekenhuizen worden geleid door zogeheten Clinical Officers (te vergelijken met een physician assistent, vierjarige HBO-opleiding). Zij vormen de ruggengraat van de gezondheidszorg in Malawi.

Onderzoek in Malawi heeft aangetoond dat 80 procent van alle chirurgische ingrepen binnen missie- en districtsziekenhuizen door Clinical Officers zou kunnen worden uitgevoerd. Echter, door gebrek aan ervaring en kennis van deze Clinical Officers is dit nu slechts 3 procent. De meeste patiënten worden daarom verwezen naar een centraal ziekenhuis in Malawi, dat daardoor overstroomd wordt met betrekkelijk eenvoudige chirurgische pathologie en niet de taken kan vervullen, die van een centraal ziekenhuis verwacht mogen worden.

Spoedeisende gynaecologische ingrepen, waaronder keizersnedes, worden wel uitgevoerd door CO’s, maar de maternale sterfte per 100.000 geboortes is in Malawi 100 maal hoger dan in Nederland en behoort tot de hoogste ter wereld. Deze dramatische getallen geven aan hoe slecht het is gesteld met de kwaliteit van zorg in ziekenhuizen in Malawi.

Idee:

Prof. E. Borgstein, destijds hoofd van de chirurgische afdeling van het Q.E. Central Hospital te Blantyre en sinds 2004 postgraduate Dean aan de medische faculteit van de Universiteit van Malawi, vroeg P.W. Jiskoot, chirurg en woonachtig te Zeist, in november 2001 hem te ondersteunen in het ontwerpen van een plan om een onderwijsprogramma op te zetten voor Clinical Officers, die werkzaam zijn in 17 missie- en overheids(districts)ziekenhuizen in het zuidelijk deel van Malawi waar 7 miljoen mensen wonen. De heer Jiskoot is lid van de Rotary Club Zeist die dit project mede finacieel ondersteunt.

Doel van het project

Het doel is de Clinical Officers les te geven en te trainen (“on the job”) in het uitvoeren van chirurgische- en verloskundige ingrepen in missie- en districtsziekenhuizen in Malawi en hen tevens kennis en vaardigheden bij te brengen voor de opvang en eerste behandeling van spoedeisende chirurgische-, gynecologische- en orthopaedische patiënten, alsmede de opvang van ongevalspatiënten.

Missie

Het verhogen van de kwaliteit van behandeling en medische zorg in de missie en districtsziekenhuizen ten bate van de patiënten in Malawi.

Het garanderen van continuïteit.

Er naar te streven dat in 2009 de “on the job training “ een vast onderdeel gaat vormen van een vier jaar durende bachelor degree cursus aan de Bio-Medische faculteit van de Universiteit van Mzuzu; daarmee wordt de Clinical Officers in Malawi een zeer gewenst en belangrijk carrièreperspectief geboden.

Projectbeschrijving

Vanaf januari 2005 ontvangen Clinical Officers werkende in missie- en districtsziekenhuizen in Malawi een twee jaar durende training, waaraan meerdere specialisten uit verschillende specialismen deel nemen. 15 Clinical Officers hebben inmiddels een diploma (certificate of attendance) gehaald.

Visie/verantwoording

CHAM (Christian Health Association of Malawi) is de beheerder van het Clinical Officers project en ziet het project als een teaching- en capacity buildingsproject binnen de bestaande infrastructuur.

Het project is goedgekeurd door het Ministry of Health van Malawi en is heel blij met de “on the job” training waardoor het personeel, de Clinical Officers, voor het ziekenhuis behouden blijft.

Vanuit de medische faculteit van Malawi (College of Medicine) wordt dit project ondersteund in het kader van 'Continuing Medical Education' en staat hoog op de lijst van prioriteiten.

Vanwege de ”on the job training” is het project bezocht in april 2006 door Prof.Dr.M.Cherian van de WHO uit Genève. De WHO heeft het nut van dit project erkend, mede omdat het inspeelt op het tekort aan medisch personeel wat ook in andere ontwikkelingslanden het geval is.

Uitspraak van de WHO: "the WHO has identified education and training as a particular priority, especially for non-specialist practitioners who practice surgery, particularly at District Hospital level".

Beoordeling

Het project kreeg een uitstekende beoordeling van Prof.C.Bowie van de Department of Community Health. Zijn conclusie luidde: ”overwhelming support” (rapport beschikbaar) en gaf het advies om de training ook in de Noord Malawi en in Centraal Malawi uit te voeren.

Voortzetting van het project

Op basis van dit rapport heeft ICCO samen met Cordaid (Memisa) besloten de voortzetting van project in de twee andere regio’s van Malawi (Noord- en Centraal Malawi) tot en met mei 2011 financieel voor 50% te willen ondersteunen.

Indien het mogelijk is de andere 50 procent van de projectkosten door middel van sponsoracties te verkrijgen, ontvangen uiteindelijk geselecteerde Clinical Officers in alle missie- en districtsziekenhuizen in heel Malawi gedurende een periode van zes jaar (2005-2011) een training in chirurgische- en gynecologische vaardigheden en wordt het project vanaf 2009 voortgezet vanuit de Universiteit van Mzuzu.

Financiering

De kosten voor de voortzetting van het project van februari 2007 tot en met mei 2011 (vier jaar) zijn op.

€ 200.000 begroot; de helft hiervan zal particulier via sponsoring en sponsoracties moeten worden opgebracht. Deze particulier opgehaalde bedragen worden dan verdubbeld door ICCO/Cordaid met een maximum van € 50.000 per jaar.

NB Vanuit de opgebrachte projectgelden worden geen kosten of salarissen betaald aan de opleider-projectmanager chirurg P.W.Jiskoot , de mede-opleider chirurg J.Petit, mede-opleider gynaecoloog Y. Rijken of aan andere, uit Nederland komende medisch specialisten voor het geven van onderwijs.