Jeanine in Sao Paulo

Verslag van Jeanine Brockhoff over haar jaar 2004-2005 in Brazilie.

Zelf meemaken

Soms maak je iets mee wat erg moeilijk is om te vertellen. Iets wat je eigenlijk niet in woorden kunt vertalen, iets wat je gewoon zou moeten meemaken om te weten wat het is en hoe het voelt. Een culturele uitwisseling doen is zoiets; ik kan jullie mijn verhaal vertellen, maar eigenlijk zouden jullie het gewoon zelf moeten meemaken, om te weten wat het is.

Dikke knuffel maar geen Engels

Op 11 augustus 2004 stapte ik samen met nog 6 andere Nederlanders in het vliegtuig, dat op het punt stond om te vertrekken naar Brazilie. Ik voelde me fantastisch toen we opstegen: eindelijk weg uit Nederland, eindelijk beginnen aan het exchangejaar waar ik zo lang op had gewacht..

Ik zou mijn exchangejaar doen in São Paulo, een miljoenenstad in het zuid-oosten van Brazilie. Ik had geen idee wat ik me moest voorstellen bij een stad met de oppervlakte van de provincie utrecht, tot ik de lichtjes zag… allemachtig, ik schrok me dood : ZO groot! Ook het vliegveld was voor mijn gevoel enorm. Wat een opluchting dat ik zo hartelijk begroet werd door mijn gastfamilie, die daar op me stond te wachten om me meteen een dikke knuffel te geven. Tijdens de rit naar huis zeiden we niet veel. Ik kwam erachter dat mijn familie geen woord Engels sprak, iets wat me tegen viel. Ik had gehoopt dat er nog wat woordjes vanaf konden maar nee.. goed.. het was dus zaak om snel Portugees te leren.

Look alike Fernanda

De tweede dag ging ik al naar school. Ik scheen ontzettend op een Braziliaanse actrice te lijken, ene Fernanda en dat werd me elke keer gezegd, waar ik ook kwam. Zo ook op school. Ieders mond viel open als ik de klas binnenkwam, echt vaag. De lessen op school vielen me tegen. Ik kreeg geen beurt in de klas als ik een keer wat snapte. En iedereen studeerde hard om maar mee te mogen doen aan het toelatingsexamen voor de universiteit. Ik zat er een beetje voor jantje joker zeg maar. Gelukkig kreeg ik twee keer per week ‘sochtends Portugees en mocht ik voor de rest een beetje doen waar ik zin in had. Ook deed ik vanalles om er maar voor te zorgen dat ik in ieder geval niet stil hoefde te zitten. Wat wel leuk was, waren de pauzes. Ik had al snel een aantal leuke vriendinnen met wie ik van alles en nog wat kon doen en met wie ik over veel dingen kon praten. Of stappen natuurlijk. Mijn eerste avondje stappen is iets wat me nogal verraste. Ik ging samen met wat oudere uitwisselingsstudenten naar een Ierse pub in de buurt. Hartstikke leuk, totdat ik zelf in mijn eentje op zoek ging naar de wc. Ik werd bij m’n schouders gegrepen door een jongen, tegen de muur aangedrukt en hij probeerde me te zoenen. Ik schrok me wild, trapte van me af en rende hard terug naar m’n vriendinnetjes waar ik verbijsterd mijn verhaal vertelde. Ze lachten een beetje, en zeiden vervolgens dat ik daar snel genoeg aan zou wennen. En inderdaad, het is me vaker gebeurd. Niet elke keer, maar je leert in ieder geval goed van je af te bijten.

Van Rotary-lunch naar krottenwijk

Mijn familie was intussen echt fantastisch. Mijn broertje leerde me Portugees en ik ging steeds meer begrijpen van de taal, de cultuur, kreeg steeds meer vrijheid om dingen zelf te doen en te ontdekken en ik ging het steeds beter naar mijn zin krijgen en me thuis te voelen. Als ik zin had, nam ik een bus naar een totaal onbekende plek om te kijken waar ik uitkwam, om daarna weer een andere bus te nemen. Zo leerde ik de stad kennen. Ook hebben de andere exchangees die al in Sao Paulo zaten, me erg goed opgevangen. Ze lieten me van alles zien in en om de stad en leerden me hoe de metro te gebruiken. Ik ging erg vaak om met de uitwisselingsstudenten. Er zaten er sowieso al iets van 10 in mijn club, uit allerlei landen en elke vrijdagmiddag was er de Rotary-lunch samen, het hoogtepunt van de week. Lekker eten en leuke gesprekken, daarna een filmpje pakken of met Andy naar de sportschool. Ik had mijn eigen leventje en het beviel me prima.

Ondertussen ging ik vrijwilligerswerk doen in krottenwijken. Iets wat erg veel indruk op me heeft gemaakt. De ellende die ik daar zag zorgde er met name in het begin voor dat ik niet kon eten of slapen. Ik voelde me zo rot.. na een tijdje veranderde dat en kon ik beter met die situaties omgaan.

Luisteren en kijken

Ook heb ik intussen veel gereisd en veel van het land gezien, van het noordoosten met de prachtige stranden, tot het amazonegebied met de woeste natuur en het zuiden dat verdacht veel op Europa leek.. erg mooi allemaal, veel diepe vriendschappen ontwikkeld met mijn reisgenootjes en vooral veel geleerd van de mensen die uit allemaal verschillende culturen kwamen. Het is ongelooflijk hoeveel verschillende meningen en perspectieven er zijn over en op bepaalde onderwerpen. Ik heb zoveel geleerd door alleen al te luisteren en te kijken en vooral door mij onbevooroordeeld op te stellen.

Meerdere wegen naar Rome

Het tweede en tevens laatste deel van mijn exchange was compleet anders dan het eerste. Opeens waren mijn exchangevriendjes weg, velen daarvan tenminste, en was ik de wijze, de oldie. Geen school meer voor mij maar de universiteit. Ook wisselde ik van families. Van een warme familie kwam ik terecht in een appartement, stil en leeg, want de enige vrouw met wie ik daar woonde was een workaholic. Het begin was moeilijk, maar toen ik eenmaal gewend was, bleek deze vrouw de meest geweldige moeder ooit te zijn. Ik heb zo’n sterke band met haar ontwikkeld en ik ben blij dat ik niet meteen heb opgegeven ondanks dat ik soms eenzaam was. Ik heb veel geleerd dat jaar; het zelf oplossen van problemen, lichaamstaal, Portugees. Mijn communicatieve en sociale vaardigheden zijn sterk verbeterd en ik ben bovendien opener tegenover anderen en heb veel minder vooroordelen. Ook al dacht ik ze nooit te hebben gehad, ieder mens heeft ze uiteindelijk toch wel. Gelukkig zie ik nu sneller dat er niet één manier is, één oplossing, maar dat er tal van mogelijkheden zijn om dingen te benaderen, te behandelen en op te lossen.

Een “Verloren” jaar?

Ik heb nog nooit zo’n leuk jaar gehad. Ik ben nu twee maanden terug en elke keer als ik het woord Brazilie of Sao Paulo hoor, krijg ik tranen in mijn ogen omdat ik het zo mis. Ik wist dat ik daar maar een jaar kon blijven, maar in dat jaar heb ik zulke intense dingen meegemaakt en zo veel geleerd, dat het moeilijk is dit een twee drie te verwerken. Er zijn mensen die niet begrijpen dat je een uitwisseling wil doen, die het zien als een verloren jaar.. Ik kan ze alleen maar tegenspreken. Misschien leerde ik niet zoveel “carrièregewijs”, maar ik heb “mensgewijs” heel veel geleerd en ik ben ontzettend gegroeid. Leven in een ander land, in een andere cultuur, in je eentje is iets wat je nooit zal en nooit wil vergeten.

Mochten jullie vragen hebben, zou je zelf ook graag mee willen doen aan een uitwisseling, of je wilt gewoon graag meer dingen weten (ik kan mij voorstellen dat ouders die hun kind een jaar weg willen laten gaan zelf ook boordevol vragen zitten), kan je natuurlijk contact met me opnemen, onder 0548619529.